Tu warto być! Najgłośniejsze wystawy w Polsce jesienią 2025

Jesień 2025 w polskich muzeach i galeriach to prawdziwe święto sztuki. Warszawa przyciąga czterema mocnymi propozycjami – od Ensora i Wojtkiewicza po instalacje audiowizualne i dialog ze sztuką globalną. W innych miastach także nie brakuje wyjątkowych ekspozycji. Kraków zaprasza na Wawel z Abakanowicz, Wrocław na Rubensa, Gdańsk na malarskie półsny, Łódź na opowieść o inicjatorkach życia społecznego, a Poznań na spotkanie z Andym Warholem.

Czarny karnawał. Ensor / Wojtkiewicz. Muzeum Narodowe w Warszawie

To jedna z najbardziej oczekiwanych wystaw tej jesieni. Spotkanie Jamesa Ensora i Witolda Wojtkiewicza w Muzeum Narodowym to wydarzenie bez precedensu. Ensor – belgijski mistrz groteski i maski – w swoich obrazach pokazywał tłum w maskaradzie, groteskowych klaunów i postaci cyrkowe. Wojtkiewicz, jeden z najciekawszych polskich symbolistów, tworzył sceny o melancholijnym nastroju, często z udziałem dzieci, teatralnych masek i efemerycznych gestów.

Zestawienie tych dwóch twórców odkrywa wspólny język mimo różnic kulturowych. Obaj żyli na przełomie wieków, w czasach przełomowych dla sztuki europejskiej. Widzowie zobaczą zarówno obrazy Ensora z charakterystycznymi maskami, jak i subtelne kompozycje Wojtkiewicza, które od dawna fascynują historyków sztuki, ale rzadko pojawiają się w szerokiej ekspozycji. Wystawa to nie tylko pokaz obrazów – to opowieść o kondycji człowieka w świecie absurdalnym i niepewnym, o granicy życia i teatru.

Kiedy i gdzie: 3 października 2025 – 11 stycznia 2026, Muzeum Narodowe w Warszawie, Aleje Jerozolimskie 3

Abakany Marty Abakanowicz zagościły na krakowskim Wawelu. Fot. Fundacja Marty Magdaleny Abakanowicz Kosmowskiej i Jana Kosmowskiego

Ghost Rider. Zachęta Narodowa Galeria Sztuki w Warszawie

Zupełnie inny klimat proponuje Zachęta. „Ghost Rider” to projekt Christelle Oyiri, artystki związanej z muzyką elektroniczną i sztuką wizualną. Wystawa powstaje w ramach prestiżowego cyklu BMW Art Club, który co roku zaprasza do Polski światowe nazwiska sztuki współczesnej.

Oyiri wykorzystuje światło, dźwięk, projekcje wideo i elementy instalacyjne, aby stworzyć przestrzeń przypominającą klub, ale o artystycznym, eksperymentalnym charakterze. Inspiracje sięgają afrykańskich rytuałów, współczesnej kultury DJ-ów i estetyki cyfrowego świata, w którym obraz i dźwięk stają się narzędziem kreowania nowych tożsamości. Zwiedzanie nie przypomina tu klasycznego spaceru po galerii – to doświadczenie immersyjne, które angażuje wszystkie zmysły i pozwala zatracić poczucie czasu. To propozycja dla tych, którzy chcą zobaczyć, jak sztuka reaguje na współczesną kulturę masową i technologie.

Kiedy i gdzie: 21 listopada 2025 – 1 lutego 2026, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, pl. Małachowskiego 3, Warszawa

O czym wszyscy marzymy? Zachęta Narodowa Galeria Sztuki w Warszawie

Jesienią w Zachęcie otwiera się także wystawa „O czym wszyscy marzymy?”, która podejmuje temat solidarności i globalnych powiązań w świecie sztuki. W centrum stają artyści z Polski i krajów Afryki, Azji czy Ameryki Łacińskiej, których prace zestawione są w dialogu o wspólnych marzeniach, obawach i doświadczeniach.

To wystawa, która wychodzi poza lokalny kontekst i stawia pytania o rolę sztuki w budowaniu porozumienia międzykulturowego. Pokazuje, jak twórczość z różnych zakątków świata może odnosić się do podobnych problemów – nierówności społecznych, przemian klimatycznych czy poszukiwania duchowości. Ekspozycja składa się z obrazów, instalacji i prac multimedialnych, które zestawione razem tworzą opowieść o globalnym świecie, w którym Polska także ma swoje miejsce. Warto zobaczyć, jak nasze spojrzenie spotyka się z innymi perspektywami i jakie wnioski można z tego wyciągnąć.

Kiedy i gdzie: 16 października 2025 – luty 2026, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, pl. Małachowskiego 3, Warszawa

Ulec złudzeniu. Muzeum Narodowe w Warszawie

Muzeum Narodowe zaprasza też na wystawę zupełnie inną niż wszystkie. „Ulec złudzeniu” skupia się na jednym obrazie – „Targ na jarzyny na placu Żelaznej Bramy w Warszawie”. Dzieło stało się bohaterem projektu konserwatorskiego, w którym widzowie mają okazję zobaczyć proces odkrywania jego tajemnic.

Na wystawie pokazano zdjęcia rentgenowskie, analizy pigmentów i dokumentację kolejnych etapów konserwacji. To rzadka okazja, by zrozumieć, jak wiele pracy kryje się za ochroną dzieł sztuki i jak bardzo zmienia się ich wygląd dzięki nowoczesnym metodom. Widzowie mogą porównać wcześniejsze i obecne oblicze obrazu, dostrzec niuanse, które zwykle umykają podczas oglądania w galerii. To lekcja historii sztuki, technologii i cierpliwości, która pokazuje, że muzeum to nie tylko sala ekspozycyjna, ale także laboratorium wiedzy i odkryć.

Kiedy i gdzie: do 7 grudnia 2025, Muzeum Narodowe w Warszawie, Aleje Jerozolimskie 3

Wystawa "Rubens na Śląsku". Fot. M. Lorek/Muzeum Narodowe we Wrocławiu

Abakanowicz. Bez reguł. Zamek Królewski na Wawelu, Kraków

Na Wawelu jesienią spotykają się dwie wielkie tradycje tkaniny: królewskie arrasy i awangardowe abakany Magdaleny Abakanowicz. Wystawa „Bez reguł” to unikalny dialog między sztuką dawną a nowoczesną. Z jednej strony monumentalne arrasy sprowadzone do Polski przez Zygmunta Augusta, z drugiej przestrzenne, organiczne formy Abakanowicz, które w latach 60. i 70. zmieniły spojrzenie świata na tkaninę artystyczną.

Ekspozycja pozwala dostrzec, jak twórczość Abakanowicz wpisuje się w długą historię tekstyliów jako medium artystycznego. Wawel staje się sceną spotkania przeszłości i współczesności. Dodatkowo, prezentacja w przestrzeni zamku podkreśla monumentalność i sakralny wręcz charakter abakanów. To wydarzenie, które przyciągnie nie tylko miłośników Abakanowicz, ale też wszystkich zainteresowanych sztuką tkaniny, która dziś wraca do łask jako medium współczesne i eksperymentalne.

Kiedy i gdzie: 17 października 2025 – 6 stycznia 2026, Zamek Królewski na Wawelu, Wawel 5, Kraków

Rubens na Śląsku. Muzeum Narodowe we Wrocławiu

We Wrocławiu Muzeum Narodowe proponuje spotkanie z mistrzem baroku. „Rubens na Śląsku” to wystawa, która pokazuje wpływ flamandzkiego geniusza na kulturę artystyczną regionu. Rubens nie tylko malował, ale także inspirował całe pokolenia artystów i kolekcjonerów, a jego twórczość była obecna w śląskich kościołach i prywatnych zbiorach.

Na wystawie można zobaczyć obrazy i grafiki inspirowane Rubensem, a także prace jego uczniów i naśladowców. To okazja, by zrozumieć, jak dzieła powstające w Antwerpii oddziaływały na Europę Środkową i jak kształtowały miejscowe gusta. Wystawa opowiada również o roli kolekcjonerów i mecenasów, którzy sprowadzali prace mistrza lub jego warsztatu na Śląsk. To podróż do czasów, gdy sztuka baroku była narzędziem prestiżu, religijnej propagandy, ale też czystej fascynacji pięknem i dynamiką obrazów Rubensa.

Kiedy i gdzie: do 30 listopada 2025, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, pl. Powstańców Warszawy 5, Wrocław

Wystawa Warhola układa portrety gwiazd, polaroidy, plakaty, materiały filmowe i akcenty mody w dynamiczną opowieść o kulturze masowej i kulcie sławy. Fot. Shutterstock

Opowiem Wam o półsnach. Muzeum Narodowe w Gdańsku, Zielona Brama

W Gdańsku jesień mija pod znakiem metafory i snu. Wystawa „Opowiem Wam o półsnach” to druga odsłona projektu poświęconego wizualizacji marzeń i stanów pośrednich między jawą a snem. Artyści współcześni prezentują obrazy, instalacje i fotografie, które budują nastrój zawieszenia, tajemnicy i refleksji.

To ekspozycja, która działa na emocje. Zwiedzający mają poczucie wejścia w przestrzeń sennej narracji – raz pięknej, raz niepokojącej. Dzieła odnoszą się do mitów, literatury i osobistych przeżyć, tworząc mapę wyobraźni. Sama lokalizacja – Zielona Brama przy Długim Targu – wzmacnia efekt, bo zabytkowa architektura zestawiona z nowoczesnymi formami sztuki podkreśla kontrast między tym, co znane, a tym, co ukryte w podświadomości.

Kiedy i gdzie: 10 października 2025 – 22 marca 2026, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Oddział Zielona Brama, ul. Długi Targ 24, Gdańsk

Łodzianki Inicjatorki. Muzeum Miasta Łodzi

Łódź jesienią oddaje głos kobietom, które przez lata współtworzyły to miasto. Wystawa „Łodzianki Inicjatorki” przybliża sylwetki przedsiębiorczyń, działaczek społecznych, nauczycielek, artystek i lekarek, które w XIX i XX wieku odgrywały kluczowe role, choć ich wkład często bywał pomijany.

Ekspozycja łączy dokumenty archiwalne, fotografie, listy, przedmioty codziennego użytku i pamiątki rodzinne, które razem tworzą portret zbiorowy kobiet zmieniających Łódź. To także próba opowiedzenia historii miasta z innej perspektywy – nie przez fabrykantów i przemysłowców, lecz przez kobiety, które działały lokalnie i społecznie. Wystawa ma wymiar edukacyjny i symboliczny, wpisując się w szerszą dyskusję o roli kobiet w historii Polski.

Kiedy i gdzie: 15 listopada 2025 – 31 maja 2026, Muzeum Miasta Łodzi, ul. Ogrodowa 15, Łódź

Andy Warhol. A Kind of Retrospective – Pop Culture Gallery. Stary Browar, Poznań

Poznań jesienią stawia na energię pop-artu. Wystawa Warhola układa portrety gwiazd, polaroidy, plakaty, materiały filmowe i akcenty mody w dynamiczną opowieść o kulturze masowej i kulcie sławy. To nie jest sucha retrospektywa – kuratorska narracja prowadzi od „Fabryki” i lat 60., przez polaroidowe eksperymenty i wideoportrety, po kontekst współczesnej wizualności, w której echa Warhola słychać w reklamie i social mediach. Ekspozycja rozciąga się na kilku kondygnacjach galerii, a intymniejsze obiekty – szkice, notatki, ujęcia zza kulis – pozwalają zobaczyć ikonę popkultury z bliska, bez złotego filtra. Wizyta działa jak soczewka skupiająca muzykę, design i miejską energię, a przyjazne godziny otwarcia ułatwiają wpadnięcie po pracy lub w weekend.

Kiedy i gdzie: 11 września 2025 – 28 lutego 2026, Pop Culture Gallery, Stary Browar, ul. Półwiejska 42, Poznań